Opvoeding vanuit Zijn
Opvoeding vanuit Zijn
Artikel uit het tijdschrift InZicht (november 2008 jaargang 10)
Door: Joanika Ring
In verhalen over opvoeding komt het kind zelf vrijwel nooit aan het woord. In dit artikel krijgt het kind wel het woord. Het spreekt zijn ouders aan en laat horen hoe het zijn oorspronkelijke openheid verliest en wat de ideale opvoeding zou moeten zijn.
Toen jullie mij voor het eerst in de ogen keken, hebben jullie de Liefde herkend. Jullie hebben gevoeld en geweten met iets samen te vallen, iets zo diep, zo onbegrensd, zo onvoorwaardelijk, zo open – iets van levende schoonheid. Ik reflecteerde slechts je ware natuur. Jullie herkenden je oorspronkelijke gezicht van lang geleden, zonder het zelf te weten. Mijn ogen waren nog als schone spiegels: geen stof, geen oordelen, geen gedachten. Hoe zou ik hebben kunnen denken? Ik had nog geen verleden, geen taal, geen problemen.
Jullie hebben geweten dat ik als kind levensvreugde en liefde uitdruk. Jullie hebben een zorgzame sfeer om mij heen geschapen, jullie hebben je verheugd om mijn komst en jullie hebben je al een voorstelling gemaakt van hoe gelukkig jullie mij zouden maken. Jullie wilden mij een heel andere opvoeding geven dan de opvoeding die je zelf hebt genoten. Ik heb als baby geen weet dat ik onschuld, intelligentie en authenticiteit vertegenwoordig. Ikbén dat. Er is naast andere talenten bepaald potentieel dat ik met me meedraag. Jullie weten dat ik gelukkig zal zijn als die aanleg tot bloei komt. Er was alleen iets wat jullie en ik niet wisten, en dat is dat ik ook nog een spiegel was. Ik was een spiegel waarin je alles gereflecteerd ziet wat jullie zelf hebben laten liggen: situaties die je opnieuw herinneren aan je eigen pijn en eigen vreugde – dingen die je ooit meegemaakt hebt, maar van schrik niet volledig hebt kunnen doorleven toen je zelf nog in onschuld leefde. Die pijn en vreugde zal zich kunnen ontladen als je je er bewust van bent geworden. Deze spiegeleffecten zijn een uitdrukking van Liefde. Liefde kan niets weigeren en dit is een herkansing om het geweigerde alsnog te onderkennen. Ik ben gekomen om te genezen. Ik voelde mij als kind vanuit mijn onschuld verantwoordelijk voor jullie geluk. Ik was nog niet gedefinieerd, ik was de ruimte waarin elke energie zich liet voelen. Ik heb als vanzelf jullie spanningen weggehuild, ik heb jullie vreugde opgelachen. Jullie liefde voor elkaar liet mij een serene vrede ervaren. Als jullie ongelukkig waren, onderging ik dezelfde spanningen. Ik was één met alles.
Wat mij is overkomen is dat wat ze opvoeding noemen?
Tegen de tijd dat ik een kleuter was geworden en had leren praten, werden mij bepaalde kwaliteiten die ik jullie liet zien niet zomaar in dank afgenomen. Maar ik kan die kwaliteiten niet van mij losmaken. Ze zijn mijn specifieke uitdrukking van liefde, onschuld en kwetsbaarheid. Ik ben bij jullie verschenen omdat de kwaliteiten die ik ben juist bij jullie ontbrak. Er was een onevenwichtigheid. Hoe had je die kwaliteiten ooit kunnen herkennen als je er nog geen kennis mee gemaakt had? Dus ik verwijt jullie niets. Zonder te kunnen begrijpen waarom ik straf kreeg of werd uitgelachen, werd de kwaliteit als waardeloos afgedaan en zelfs belachelijk gemaakt. Ik heb toen telkens opnieuw de boodschap gekregen dat ik niet mocht zijn zoals ik was. Dit is mijn oertrauma. Ik werd geheel onverwacht overvallen door een gewaarwording van niet-liefde, van afgescheidenheid. Deze gewaarwording heb ik als zo ondraaglijk ervaren dat ik niets anders meer kon dan me aanpassen aan het wel gewenste gedrag, om dat gevoel van afgescheidenheid niet meer te hoeven voelen. Wat jullie zelf is overkomen is mij ook weer overkomen. Achter alle stoflagen van aanpassingen en conditioneringen is de blik in de hemelse diepe die jullie ooit in mij hebben herkend, onzichtbaar geworden. Slechts de herinnering aan het oorspronkelijke gezicht van het mensenkind dat ik ooit was, is overgebleven, nog zichtbaar op oude foto’s uit de prille kindertijd. Jullie kijken nu in de ogen van de persoon die ik ben gaan geloven te zijn. De heldere spiegel die ik ooit was is nu volledig beduimeld met vetvlekken. Elke vetvlek is een aanname, of een oordeel over mijzelf en anderen. Ik beleef jullie en de wereld niet meer zoals ze zijn, maar zie jullie en de wereld alleen nog maar via mijn angsten en verlangens. Ik wring mijzelf in allerlei bochten om weer tot eenheid te komen. Ik ben uit één gezet, en ik doe verwoede pogingen weer tot één te versmelten. Toch kon dit niet vermeden worden. Het is een onderdeel van de wetmatigheid van het bestaan. Ik moest als afweer tegen het gevoel van afgescheidenheid een aangepast zelfbeeld (ego) ontwikkelen, uit zelfbescherming. Het ego bleek achteraf gezien een instrument te zijn om mee te kunnen spelen op het wereldtoneel, een doen alsof omwille van het spel. Jullie wilden mij op jullie manier ook beschermen, op basis van wat jullie zelf hebben meegemaakt. Jullie hadden het beste met mij voor. Daarom wilden jullie dat ik gerespecteerd en rijk zou worden. Daarom legden jullie mijn oorspronkelijke verlangens aan de ketting, deden ze af als niet ter zake doende. Jullie brachten aangeleerde gedragspatronen en meer gewenste karakterstructuren in mij aan. Jullie onderdrukten mijn spontaniteit, jullie hebben me van alles opgedrongen. Jullie kneden me naar jullie evenbeeld. Jullie bedoelingen waren oprecht, maar ze waren gebaseerd op jullie eigen angsten en verlangens. Jullie wilden dat ik gelukkig was. Jullie waren zelf het grootste deel van de tijd ongelukkig en jullie wisten niet eens wat er nodig was om dat te veranderen. Toch leken jullie wel te weten hoe dat voor mij bereikt moest worden. Ik moest jullie trots worden en jullie gelukkig maken door jullie droom te verwezenlijken. Als jullie zien waarom de geschiedenis zich telkens herhaalt, is die herhaling niet meer nodig, Als een waarheid wordt ingezien, verandert er iets, Ik vraag jullie: wees alsjeblieft bewust en gelukkig. Er kan geen groter cadeau geschonken worden aan en kind. Ik weet dat als je een gelukkig mens bent, je daardoor ook een geweldloos mens bent.
Wat voor ouders zou ik me wensen?
Ik heb grote behoefte aan een zorgzame sfeer om mij heen, waarin jullie mij kunnen helpen alles wat ik wil doen nog beter te doen. Jullie kunnen mij liefde en steun geven en zullen niet zomaar met een ongevraagd advies komen. Jullie kunnen mij het gevoel geven dat ik mag zijn zoals ik ben. Ik mag best aangesproken worden op mijn gedrag, maar niet op wat ik bén. Jullie zien in dat het niet fair zou zijn mij te belasten met het gevoel dat jullie iets geweldigs voor mij doen. Jullie zullen mij nooit aan jezelf willen verplichten. Jullie geven mij een veilig gevoel als jullie elkaar omhelzen en elkaar liefde en respect betonen. Mijn hart krimpt ineen als jullie elkaar liefdeloos en zonder respect bejegenen. Jullie geluk is mijn geluk. Ik zal altijd zeker weten dat Liefde bestaat. Jullie beseffen dat de eerste jaren van mij prille bestaan de jaren zijn waarin ik geconditioneerd kan worden. Ik ben een onschuldig open vat, ik geloof alles wat jullie zeggen. Ik vertrouw jullie zonder te weten wat dat is. Ik ben het vertrouwen. Jullie beseffen dat ik volgestopt kan worden met allerlei ideeën die mij de rest van mijn leven kunnen achtervolgen, die mij blijvend kunnen afhouden van mijn werkelijke mogelijkheden, die mij bederven en mij niet meer in staat zouden stellen de dingen helder te zien. Jullie zijn daarin gelukkig heel alert. Jullie zouden mij op geen enkele manier zomaar iets opleggen. Jullie weten ook wel dat ik de dingen die ik niet mag juist heel aantrekkelijk zal gaan vinden. Jullie zijn wel bezorgd dat ik misschien een richting in sla die jullie trots op mij aan diggelen slaat.
Maar jullie begrijpen dat deze angst en pijn bij jullie horen, en niet bij mij. Dat ik niet ben gekomen om jullie te plezieren is ook duidelijk. Dat ik zonder het zelf te weten jullie angsten en verlangens spiegel, zodat jullie ze helder krijgen, is erg pijnlijk. Dat jullie mij te leen hebben en ik niet je bezit ben, is jullie ook bekend. Dat ik mijn levenspad zelf zal moeten gaan, is niet zo makkelijk voor jullie, maar ik zal blij zijn als jullie je daarin toch kunnen verheugen, hoe dat ook uitpakt. Ik zal met jullie steun mijn eigenheid kunnen bewaren en mij oorspronkelijke gezicht zal niet verkreukeld worden door een masker waar ik niet op lijk. Mijn unieke aard raakt alleen verloren als ik tot iets gedwongen wordt wat tegen de roep van mijn hart in gaat, maar dat zouden jullie nooit doen. Jullie willen van mij ook geen leugenaar maken. Ik wil jullie alles frank en vrij kunnen vertellen en dat weten jullie. Maar dat durf ik alleen als jullie mij niet wijsmaken dat ik dom, slecht of schuldig ben, waardoor ik me eenzaam en afgescheiden zal voelen. Ik zou jullie onmiddellijk bedriegen om dat gevoel uit de weg te gaan. Als ik aan het kleien ben, zijn het misschien vormloze klompjes, maar jullie laten je mening over hoe iets gedaan moet worden er niet op los. Ik krijg daardoor nooit het gevoel dat ik iets fout doe. Als ik plezier heb in mijn bezigheid en er helemaal in opga, dan is dat al de vervulling. Ik kijk nog niet naar het resultaat. Als ik aan het schilderen ben, heb ik de lucht misschien geel gemaakt. Toch vertellen jullie me niet dat de lucht blauw moet zijn. Het moet zijn zoals het is. Want ik ben een kind, ik zie de dingen niet zoals jullie. Ik zie de dingen direct uit de eerste hand zonder kennis over wat ik zie. Soms is het moeilijk voor jullie om je in te leven in mijn manier van beleven, omdat je die sprookjesachtige kinderlijke fantasie al lang bent kwijtgeraakt. Of toch niet?Ik weet dat jullie kinderen zijn die zich vermomd hebben als volwassenen. Ik heb jullie ook gekke bekken zien trekken in de spiegel op momenten waarop je je niet bespied waande. Ik heb jullie ook in je neus zien peuteren toen jullie dachten dat er niemand keek. Ik heb jullie ook stiekem alle bonbonnetjes zien opeten. Ik heb ontdekt dat jullie ook niet alles weten. En dat pretenderen jullie ook niet. Dus geniet met mij samen, speel met mij. Jullie geven mij nooit een slecht of goed gevoel over wat ik heb gemaakt, gezegd of gedaan. Ik heb niet aan mijzelf gedacht toen het gebeurde en dat beseffen jullie ook. Jullie zullen mijn prestatie nooit vergelijken met de prestatie van een ander kind. Ik ben uniek, en mijn prestatie is uniek. Niet slechter of beter. Ze is wat ze is, een uitdrukking van het bestaan. Jullie laten mij het leven ontdekken en ervaren hoe het is om te rennen en te dansen en te genieten. Jullie houden me niet tegen, jullie gaan met me mee. Jullie leren mij de goed vragen te stellen en zelf te denken. Jullie leren mij de obstakels in kaart te brengen. Jullie rennen niet vanuit je eigen angst naar mij toe om me tegen te houden bij het beklimmen van muren of bomen. Jullie herkennen mijn angst als je eigen angst, jullie doorvoelen die sensaties, zodat ze voorgoed kunnen oplossen. Jullie willen niet dat ik evaringen misloop omdat jullie bang zijn. Jullie vertouwen op het bestaan, ook al voelen jullie je zelf verantwoordelijk. Jullie kijken naar je eigen onverwerkte herinneringen, Ik roep ze in al mijn onschuld alleen maar op om ze aan het licht te brengen.Jullie laten mij zien heo je op die muur of in die boom kunt klimmen. Ik wil de bossen in de straten op, terwijl het stormt en regent, om in de diepe plassen te springen. Jullie doen mee. We zijn niet bang om vies of ziek te worden. Jullie zijn bezig het doen door ‘niet-te-doen’ te ontdekken. Ik verzoek jullie om je niet steeds met mij te bemoeien, tenzij ik het vraag. Ik heb mijn eigenheid en soms zelfs een bepaalde privacy nodig, net als jullie. Ik wil niet dat jullie me altijd de oren van de kop vragen. Jullie respecteren dat. Omdat jullie mij liefhebben proberen jullie je eigen ideeën niet aan mij op te dringen. Liefde is in afwachting van wat komt, in liefde bestaat geen vooringenomen standpunten. Liefde geeft vrijheid! Als ik toneelspeler wil worden of vioolbouwer, proberen jullie mij daar niet van af te houden. Jullie geloven dat het kunstenaarschap niet de meest aanlokkelijk baan is, dat ik het op alle fronten moeilijk zal krijgen. Jullie voorzien dat, maar jullie laten het toe omdat jullie respect voor mij hebben. Liefde, eerbied en respect zijn synoniem. Het kan zijn dat dit een goddelijke verlangen is dat door mij vervuld zal worden. Wie zal het zeggen? Mij eigen aard is mijn meest waardevolle bezit. Ik ben bedoeld zoals ik ben. Ik ben uniek en compleet. Jullie zijn gek op mij. Ik hoef niet anders te worden dan ik bén. Ik heb alle gereedschappen die nodig zijn voor deze rol op het wereldtoneel in mijn bezit. Jullie kunnen af en toe een van de gereedschappen uit mijn kistje precies op het goede moment aanreiken. Jullie zullen mij niet meer uit onwetendheid mijn gereedschappen ontnemen en de gereedschappen die van jullie zijn ervoor in de plaats geven, want jullie zien in dat die niet voor mij bestemd zijn. Het kostbaarste geschenk dat jullie mij kunnen geven is ruimte. Jullie helpen mij het onbekend gebied te ontdekken en zelf in kaart te brengen, zodat ik niet aangewezen ben op geleende kennis. Jullie proberen mij niet een bepaalde richting op te duwen en mij dat speciale doel voor te houden dat je eigenlijk voor jezelf had gesteld. Jullie willen niet je angsten en verlangens op mij overbrengen. Ik zal jullie daar altijd dankbaar voor zijn, ik zal nooit wrok tegen jullie kunnen koesteren. Ik kan in jullie ogen niet mislukken, en hoef me ook nooit schuldig te voelen dat ik jullie ongelukkig heb gemaakt. Omdat ik mijn oorspronkelijke aanleg kan volgen, word ik de beste en daar verheug ik mij op. Als ik afwijk van mijn oorspronkelijke aanleg, ontstaat er altijd onvrede en middelmatigheid. Ik wil niet iets worden wat niet overeenstemt met mijn bestemming. Dan pas kan ik me voldaan voelen en kan ik een blije gelukkige ouder zijn voor de kinderen die ik weer mag ontvangen. Dan heb ik niets van hen nodig en zijn zij mij niets verschuldigd. Jullie hebben je aangeleerde patroon kunnen doorbreken. Mijn unieke geaardheid en die van elk ander kind is zo delicaat en waardevol dat ze tegen elke prijs beschermd zou moeten worden. Ik zou willen, als mijn tijd gekomen is, dat ik dankzij jullie liefde en toewijding met mijn nog ongeschonden gezicht weer van dit wereldtoneel kan verdwijnen. Dan zouden jullie kleinkinderen en mijn kinderen iets ervaren wat zo diep, zo onbegrensd, zo onvoorwaardelijk, zo open en van zo’n levende schoonheid is dat ze niet om mijn heengaan zullen treuren.
