non-dualiteit

Non-dualiteit is niet-tweeheid (Sans¬kriet: a-dvaita), de afwezigheid van scheidingen. Deze openheid vormt de kern en voltooiing van elke spiritualiteit en mystiek. Maar wat is non-dualiteit nu precies? Daarover gaat het nieuwe boek van Douwe Tiemersma. In zijn vorige boeken stond de non-dualiteit ook al centraal, maar nu laat hij stap voor stap zien wat non-dualiteit in de eigen ervaring betekent. Iedereen blijkt die ervaring te kennen en te waarderen.
“Als er ontspanning optreedt, verdwijnen de scheidingen tussen jezelf en het andere en de anderen. Dan ontstaat er heelheid en verdwijnen de conflicten. Als grenzen verdwijnen, ontstaat vanzelf geluk. Iedereen kent dit geluk, al is het maar in het besef dat het afwezig is. Dan is er het streven om dit weer te vinden.”
Douwe Tiemersma verwijst naar deze ontspanning en dit geluk en naar vele andere plaatsen om de lezer de non-dualiteit te laten herkennen in de eigen ervaring. Dan ontstaat er de bewust-wording van een openheid zonder scheidingen die blijkbaar altijd al in de eigen sfeer aanwezig was, maar die nooit de status kreeg van echte werkelijkheid. Als de betrekkelijkheid van de wereld van de scheidingen en de waar¬heid en waarde van de fundamentele openheid duidelijk wordt, kan de dimensie van non-dualiteit in de eigen zijnservaring blijvend openbreken. Het gaat hier om een ‘directe weg’ van het levende inzicht, dat grote praktische consequenties heeft.
Non-dualiteit is in alle grote religies en wereldbeschouwingen aanwezig. In de Advaita Vedânta, de Indiase stroming die teruggaat op de oude Upanishaden van de 8e – 6e eeuw is de non-dualistische visie uitgewerkt tot een filosofie. Ook in het boeddhisme en daoïsme en in de joodse, christelijke en islammystiek is de non-dualistische visie aanwezig als de hoogste waarheid: de hoogste werkelijk is die waarin geen tweeheid is tussen het ‘hoogste’ en de kern van zelf-zijn, de essentie van alles en iedereen.
Het boek is ontstaan uit inleidingen en gesprekken met mensen die inzicht in non-dualiteit zochten en om een beschrijving en verduidelijking vroegen. De gespreksopnames werden uitgetypt tot de teksten die het belangrijkste materiaal van dit boek vormen. Samen met korte poëtische teksten vormen zij een goed toegankelijk boek over wat iedereen uiteindelijk zoekt.

Recensie(s)

De advaita-vedanta, een door Sri Adi Shankara in de 8e eeuw herontdekte non-dualistische levensbeschouwing, geldt binnen de Indiase vedantafilosofie als een leer die leidt tot de realisatie van het Innerlijk Zelf. De teksten in dit boek hebben als thema non-dualiteit en de ervaringen van het bewust beleven van het hier en nu. Het boek is ontstaan uit het houden van groepsgesprekken vanaf de jaren tachtig van de 20e eeuw tot nu. De uitgewerkte teksten zijn gerangschikt naar onderwerp binnen de non-dualiteit. De auteur/samensteller, een ervaren yogaleraar, maakt onderscheid in een drietal vormen van non-dualiteit, waarin onder meer de van buiten komende grondeloze openheid wordt ervaren en geinternaliseerd. Hij heeft binnen de leringen van Sri Nisargadatta Maharaj (1897-1981) zijn spirituele weg gevonden. Zijn leermeester heeft bij hem het besef losgemaakt dat de mens vrij zal zijn als hij door een permanent leerproces zijn wezenlijke natuur zal herkennen. Korte poetische teksten completeren het geheel. Het boek is met zorg uitgegeven.<br/><br/>Ruud Booms